Art Tatum

آرت تیتوم

13 اکتبر 1909 ، تولِدوی اوهایو

5 نوامبر 1956

***

آرت مادرزاد کور بود. درخانواده‌ای اهل موسیقی به دنیا آمد و نواختن پیانو را از بچگي آموخت، در حالی که هیچ‌گاه خواندن نت یاد نگرفت. از دوره نوجوانی نوازنده پیانوی گروه‌های محلی بود. خواننده‌ای به نام آدلاید هال در 1932 آرت را به نیویورک برد و درست سال بعد از این ورود بود که اولین صفحه‌های آرت در نیویورک ضبط شد. تا 1937 بین کلوب‌های کلیولند (Cleveland) و شیکاگو در حرکت بود و در این سال دوباره در نیویورک مستقر شد. تریو (Trio) بسیار محبوبی با اسلم استیوارت (باس) و تاینی گرایمز(گیتار) راه انداخت و در جلسات ضبط بی‌شمار، برنامه‌های رادیویی، تورهای داخلی و حتی یک تور انگلستان در اوایل سال‌های 1940 ظاهر شد. در ابتدای دهه 1950 با نورمن گرنتز قرارداد ضبطی بست که طبق آن مجموعه‌ای از صفحه‌های اعلای تکنوازی پیانو ضبط کرد که مستندهایی یگانه از یکی از بزرگ‌ترین و پیچیده‌ترین پیانیست‌های قرن بیستم‌اند. گرانتز، آرت را برای ضبط با گروه‌های کوچک دوباره به استودیو برد و او را در کنار نوازندگان بزرگی همچون بنی کارتر، روی الدریج، لیونل همپتون و بن وبستر قرار داد. این مجموعه‌ها با استاندارد امروز در حدود 15 CD هستند که زیر نام "شاهکارهای سولو و گروهی آرت تیتوم" توسط شركت پابلو(Pablo) منتشر شده‌اند.

گفته می‌شود وقتی آرت به یکی از کلوب‌هایی که فتس والر، پیانیست بزرگ جاز، در آن‌ها اجرای برنامه می‌کرد پا می‌گذاشت، فتس که خود در اين ساز غولی بود، دست از نواختن بر می‌داشت و می‌گفت: «خدای پیانو وارد شده است». بداهه نوازی‌های خیره کننده تیتوم به روی هر نوع آهنگی، از قطعات کلاسیک تا آهنگ‌های عامه‌پسند روز می‌توانست پیانوی جاز را به چیزی استعلایی بدل کند. می‌توانست با پیوستگی و سرعت مافوق تصوری پیش برود و ناگهان با یک نت مسیر جدیدی به آن بدهد. آکوردهایش می توانستند حتی تیزترین گوش‌ها را غافل‌گیر و گيج کنند. در اجرای یک قطعه بارها بازیگوشانه ملودی‌های مهم دیگری را «تضمین» می‌کرد و در هیچ حال سویینگ را فدای نمایش‌های تکنیکی عجیب و غریب نمی‌نمود.